ما در این مقاله قصد داریم شما را با اباتمنت دندان، کاربرد ها، ویژگی ها و انواع آن آشنا کنیم. اگر شما در خصوص اباتمنت دندان Implant Abutment اطلاعات زیادی ندارید و یا در مورد آن سوالی دارید، با ما همراه باشید.
امروزه جراحی ها و عمل های ایمپلنت به جهت از دست رفتن و خرابی بیشتر دندان ها در میان عموم مردم به نسبت قبل بیشتر مورد توجه قرار گرفته است و تعداد بیمارانی که برای کاشت دندان نزد متخصصان ایمپلنت مراجعه میکنند، روز به روز در حال افزایش است. به همین دلیل آشنایی با اصطلاحات مربوط به حوزه ایمپلنت و جراحی های دهان و دندان بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته است. برای آشنایی با انواع ایمپلنت و فیکسچر ایمپلنت چیست می توانید در سایت دنتال کالا مطالعه نمایید.
ایمپلنت دندان از ۳ بخش اصلی تشکیل شده است:
- پایه ایمپلنت دندان که در داخل سوراخی در استخوان فک قرار میگیرد.
- اباتمنت که پس از بهبود بافت استخوانی روی پایه ایمپلنت (فیکسچر) پیچ شده و تاج دندان را نگه می‌دارد.
- تاج مصنوعی دندان که ممکن است روکش، بریج یا دندان مصنوعی باشد و کار جویدن را انجام میدهد.
هر بخش از ایمپلنت دندان انواع گوناگونی دارد که با توجه به شرایط، نوع آن توسط دندانپزشک انتخاب میشود. در این جا میخواهیم شما را با قسمت اباتمنت دندان بیشتر آشنا کنیم.
اباتمنت دندان چیست؟
به منظور نصب پروتز یا همان تاج دندان (Crown) بر روی فیکسچر ایمپلنت، از واسطه ای به نام اباتمنت دندان (Implant Abutment) استفاده می شود. در حقیقت اباتمنت نقش یک تکیه گاه را دارد که در درست قرار گرفتن قسمتی از ایمپلنت و پروتز کمک کننده است. به عبارتی دیگر اباتمنت دندان وظیفه اتصال را به عهده دارد و معمولا به همراه ایمپلنت و پروتز دندان به کار می‌رود.
انواع اباتمنت
اباتمنت ها را از نظر های مختلفی میتوان دسته بندی کرد که در این جا به معرفی انواع اباتمنت از منظرهای مختلف میپردازیم:
از نظر نحوه ساخت
بعد از اتمام جراحی ایمپلنت و گذراندن دوره نقاهت 3 تا 6 ماهه که به منظور جوش خوردگی بیشتر ایمپلنت و استخوان انجام میشود، اباتمنت بر روی ایمپلنت نصب میشود. برای این کار ممکن است از اباتمنت پیش ساخته استفاده شود یا سفارشی، که در این جا به بررسی هر یک میپردازیم:
اباتمنت پیش ساخته
اباتمنت پیشساخته یا استوک، اباتمنت های آماده ای هستند که به وسیله تولیدکنندگان به صورت حرفه ای در اندازه و شکل های مختلف تولید میشوند و همراه با ایمپلنت دندان به فروش میرسند.
اباتمنت ایمپلنت پیشساخته توسط سازندگان با تکنولوژی پیشرفته ساخته و مستقیما توسط قالب فیکسچرلول انتخاب میشوند. این نوع از اباتمنت ها از اباتمنت سفارشی ارزان‌تر هستند؛ استفاده از آنها آسان تر است و در آن ها زمان کمتری برای کاشت دندان صرف میشود. ضمن این که هنگام خرید اباتمنت، اندازه و شکلی که متناسب با شرایط بیمار باشد، انتخاب میشود.
اباتمنت سفارشی
اباتمنت سفارشی به صورت اختصاصی برای بیمار ساخته میشود. اباتمنت سفارشی یا کاستوم اباتمنت پس از قالب گیری از بخش بالایی ایمپلنت توسط متخصص پروتزهای دندانی و ایمپلنت دندان، در آزمایشگاه یا دندانسازی ساخته میشود. اندازه، شکل و مواد مورد استفاده در این نوع اباتمنت، بستگی به شرایط دارد. معمولا هر نوع اباتمنتی را میتوان در آزمایشگاه ساخت، خواه سطح آن صاف و هموار باشد، سوراخ رزوه دار داشته باشد یا قرار باشد ضمایمی در آن در نظر گرفته شود که در دندان مصنوعی چفت شود.
در صورتی که روکش و اباتمنت یک تکه باشند، پیچ از روکش و اباتمنت عبور میکند تا این ساختار یک تکه را به رزوه های داخلی ایمپلنت دندان وصل نماید. ضمن این که هر نوع اباتمنتی که انتخاب شود، پس از وصل کردن آن به ایمپلنت قالب گیری انجام میشود و تاج مصنوعی دندان طراحی و ساخته میشود تا روی اباتمنت نصب گردد.
از نظر جنس
اباتمنتهای مختلف از مواد گوناگون ساخته میشوند. اباتمنت ممکن است از تیتانیوم، استیل ضد زنگ جراحی، طلا و یا حتی زیرکونیا ساخته شده باشد.
اباتمنتهای تیتانیومی: تیتانیوم به علت خواص منحصر به فرد آلیاژهای خود به طور گسترده مورد استفاده قرار میگیرد. این انواع اباتمنت استحکام و قدرت بسیار خوبی داشته و با بدن سازگاری دارند. ضمن این که از اباتمنت تیتانیومی میتوان همراه هر نوع پروتز دندانی استفاده کرد.
اباتمنتهای زیرکونیومی: این اباتمنتها انواع جدیدتری هستند که برای زیبایی بیشتر ایمپلنت دندان در دندانپزشکی کاربرد دارند. زمانی که بازسازی زیرکونیومی یا سرامیکی انجام شد، اباتمنتهای زیرکونیومی ایمپلنت‌ها، گزینه بسیار مناسبی هستند. با استفاده از این اباتمنتها، مشکل افتادن سایه فلزی اباتمنتهای فلزی در زیر روکش ایمپلنت هم برطرف میشود.
به عبارت دیگر هنگامی که اباتمنت زیرکونیومی مورد استفاده قرار میگیرد، مشکل هماهنگی رنگ دندانهای مجاور با دندان ایمپلنتی در شرایط پسروی لثه و نمایان شدن اباتمنت فلزی دندان و یا در مدتی که اباتمنت نصب شده اما هنوز روکش نصب نشده است، به وجود نمی آید.
علاوه بر تیتانیوم و زیرکونیوم، اباتمنتهای ایمپلنت‌های دندانی می‌توانند از مواد دیگر مانند آلیاژهای طلا، استیل (فولاد ضد زنگ) و غیره ساخته شوند. البته که استفاده از این جنس اباتمنت ها کاربرد کمتری دارد اما ممکن است در برخی شرایط موفقیت بیشتری حاصل کنند.
از نظر نحوه اتصال
از نظر نحوه اتصال هم پس از گذراندن دوره 3 تا 6 ماهه پس از انجام ایمپلنت و برای اتصال اباتمنت، میتوان اباتمنت ها را به این شکل دسته بندی کرد:
- نوع یک: پیچ شونده، در این حالت پیچ اباتمنت کمک می کند اباتمنت به فیکسچر ایمپلنت متصل شود. به عبارت دیگر در وسط پروتزهایی که روی اباتمنت قرار می‌گیرند سوراخ‌هایی قرار دارد. از طریق این سوراخ ها، اباتمنت با پیچ به روکش متصل میشود.
- نوع دو: سمان شونده که به تنه اصلی با چسباندن محکم می شود. چرا که در این مورد سطح اباتمنت صاف است.
- نوع سه: اتصالات اوردنچری، این نوع برای اتصالات اوردنچری برای دست دندان کامل و یا پارسیل محکم شده با ایمپلنت مناسب هستند. این نحوه اتصالات مثل دکمه های فشاری هستند که با فشار جا رفته و با مختصر فشار جدا می شوند.
به طور کلی و برای استفاده از هر نوع اباتمنتی با توجه به شرایط متناسب با آن باید به این موارد توجه داشت:
- نوع پروتزی که قرارداده میشود، مثل: تاج دندان، بریج ثابت یا دندان مصنوعی و پروتز متحرک.
- چگونگی اتصال روکش و اباتمنت ،با پیچ‌های مخصوص و یا با چسب (سمان).
- موقعیت ایمپلنت در حفره داخل دهان و وجود اباتمنت های بزرگ تر در بخش‌های انتهایی دهان به دلیل افزایش نیروها در جویدن و پروتزهایی که به وسیله‌ی چسب‌های مخصوص به اباتمنت متصل میشوند.
اباتمنت زاویه دار
علاوه بر انواع مختلف اباتمنت که از منظر های مختلف با آن ها آشنا شدیم، نوع دیگری از اباتمنت نیز وجود دارد که امروزه بسیار از آن صحبت میشود و آن اباتمنت زاویه دار است.
باید بدانید که اباتمنت همیشه موازی با پایه ایمپلنت دندان کار گذاشته نمی‌شود. بنابراین، از اباتمنت زاویه دار زمانی استفاده میشود که ایمپلنت نسبت به پروتزی که قرار است روی آن قرار بگیرد، زاویه دارد. هدف اصلی از طراحی اباتمنت زاویه دار و استفاده از اباتمنت زاویه دار این است که در نهایت، همه دندانها و اباتمنتها موازی یکدیگر قرار بگیرند.
اباتمنت زاویه دار مزایای خاص خود را دارد که از مهمترین آن ها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
- طراحی ایمپلنت با اباتمنت زاویه دار به شکلی است که در برابر شکستن مقاوم است.
- اباتمنت زاویه دار اجازه قرار دادن ایمپلنت هایی را میدهد که ربطی به ساختار آناتومیک استخوان ندارند.
- ثبات ایمپلنت حتی در صورت وجود حجم کمی استخوان در به کار گیری اباتمنت زاویه دار وجود دارد.
- اباتمنت زاویه دار نتایج بالینی بهتری را همراه با پیش بینی مناسب تر در کوتاه مدت و بلتد مدت دارد.
- اباتمنت زاویه دار برای بیماران دارای شرایط بدنی مختلف که پیوند استخوان برای آنها ممکن نیست، گزینه‌ی مناسبی است.
- ضمن این که منجر به کاهش هزینه های جراحی و طول دوره درمان میشود.
و … .
قیمت اباتمنت
با توجه به انواع مختلف اباتمنت مثل جنس آن، نحوه ساخت و موارد دیگر قیمت اباتمنت دندان متغیر است. اما به طور کلی قیمت اباتمنت های سفارشی در زمان هایی که امکان استفاده از ایمپلنت های استاندارد نیست، از قیمت اباتمنت های پیش ساخته بالاتر است.
این نکته نیز باید مورد توجه قرار گیرد که برای استفاده از اباتمنت های مختلف، نظر جراح و متخصص ایمپلنت با توجه به شرایط جراحی و فک و استخوان دهان شما مورد اهمیت است تا هم دوام و استحکام اباتمنت دندان شما بیشتر باشد و هم از اتلاق هزینه های بی جهت، جلوگیری به عمل آید.
ما در این مقاله سعی کردیم تا شما را با اباتمنت دندان ، انواع آن از نظر های مختلف و موارد دیگر، بیشتر آشنا کنیم. امیدواریم که از مطالعه این مقاله لذت برده باشید.
